Profeten anno 2008?

Als de kerk niet (meer) spreekt, kan een samenleving dan verweten worden dwaalsporen te volgen? Dat is een vraag die me deze dagen bezighoudt. Gisteren hoorde ik op een symposium een Zuidafrikaanse voorganger en universitair docent spreken over de rol van de kerk in het nieuwe Zuid Afrika. Hoe zij met de afschaffing van apartheid ook haar ‘bestaansrecht’ heeft verloren in de zin van dat ze niet langer weet wie of wat de tegenstander is waartegen gewaarschuwd en waarover gepredikt moet worden. De kerk in een nieuwe context dus. Hoe ziet die eruit?

Duidelijk is dat de Zuidafrikaanse kerk niet goed weet wat ze moet zeggen als het gaat om vragen en uitdagingen van de samenleving anno 2008. Zaken als BEE (Black Economic Empowerment), landhervorming, armoede, corruptie, onderwijs... Het is zoeken naar een theologie in een nieuwe context. En in de lacune die ontstaat floreren bewegingen en kerken die de welvaartstheologie prediken: Als je maar dit of dat voor God doet of genoeg aan Hem geeft, zal Hij je zegenen met nog meer van dit of dat: geld, status, aanzien.

En hoe zit het in Nederland? De kerk in de context van 2008, hoe ziet die eruit? Kunnen we het ons veroorloven om bezorgd ons hoofd te schudden over besluiten die de politiek neemt, over de weg die de samenleving gaat, als we niet de moeite hebben genomen om ons te verdiepen in de uitdagingen van 2008? Of geloven we eigenlijk niet (meer) dat de Bijbel relevant is, dat de Bedenker en Maker van de hemel en de aarde iets te zeggen heeft over issues als stamcelonderzoek, over migratie en integratie, over klimaatverandering, over het zorgstelsel, over arbeid, over opvoeding en onderwijs? Als dat zo is, dan kunnen we inderdaad beter onze mond houden. De bijbel staat immers vol van 'profeten' die hun eigen woorden spraken en daarmee mensen vaker op een dwaalspoor brachten dan dat het hen verder hielp.

De Kerk is geroepen om profeet te zijn; iemand die woorden van Leven brengt, Waarheid. Wanneer we die taak verzaken, dan is de samenleving aan zichzelf overgeleverd. En zal ze met antwoorden en oplossingen komen voor de vraagstukken van 2008, maar het zullen bedenksels zijn die geen oplossing bieden voor wat er ten diepste scheef zit. Dat ook wij daar dan de vruchten van (zullen) plukken, kunnen we alleen maar onszelf aanrekenen.