De Nederduitsch Hervormde Kerk (NHK) wil weer graag lid worden van de World Alliance of Reformed Churches (WARC). Volgens Allan Boesak, politicus en anti-apartheidsactivist sprekend namens de WARC, kan dat, mits er nog wel even aan een laatste voorwaarde wordt voldaan: Die "ondubbelsinnige sinode-uitspraak dat apartheid 'n sonde is en die teologiese regverdiging daarvan 'n dwaling".
De kerk werd eerder uit de alliantie gezet vanwege haar apartheidstandpunt. Het is moeilijk te bevatten hoe een christelijke bijbelse visie een geloof kan voortbrengen en voeden, dat gebaseerd is op de overtuiging dat het blanke menselijke ras boven het zwarte verheven zou zijn.
Ik lees deze dagen het boek ‘The Passing Summer’, geschreven door Michael Cassidy. Deze Zuidafrikaan, oprichter van de evangelische organisatie African Enterprise, helpt me op een eerlijke manier om dit land te gaan begrijpen. Interessant is bijvoorbeeld hoe hij het ontstaan van het rassendenken in de Nederduits Gereformeerde Kerk (zusterkerk van de NHK) beschrijft. Behalve geworteld in een politieke beweging (zoals het ontstaan van de Broederbond), kwam de theologische ‘verantwoording’ onder meer uit Nederland!
Een aantal Zuidafrikaanse theologen kwam namelijk tijdens hun studie in ons land in aanraking met het gedachtegoed van Abram Kuyper. Maar Kuyper’s ideeën raakten op een wel heel wonderlijke manier aan de ervaringen en de verlangens van de Afrikaners. Waar Kuyper benadrukte dat ieder domein in de samenleving zijn eigen verantwoordelijkheden voor God heeft, en God de schepper is van volkeren, zagen de Afrikaners er vooral een theologische onderbouwing in van hun verlangen naar ‘eigen volk en eigen land’.
Kracht in isolatie
Sleutelpassages uit de Bijbel waren voor hen Genesis 11, Deuteronomium 32:8 en Handelingen 17:26. Cassidy: “Al deze gedeeltes benaddrukken hoe God volkeren hun eigen plek onder de zon heeft gegeven. Het impliceert dat ze gescheiden moeten blijven. Als er geen rassenscheiding is, vindt er een mix van rassen plaats en worden God's wil en plan ontkend. Meer nog: politiek gezien zal alles verloren zijn. Israël was hierin het klassieke voorbeeld. Nationaal pluralisme, gebaseerd op ‘pluriformiteit en niet uniformiteit’, in de schepping, is de goddelijke wil.” (blz. 119)
De Afrikaners spiegelden zich aan het volk Israël, volk van het verbond, en het beloofde land. In heilige isolatie zou hun kracht liggen. Een gedachtengang die we overigens ook in bepaalde segmenten van de Nederlandse samenleving zien.
Het is al met al een niet zo verwonderlijke gedachtengang als je nagaat dat de Afrikaners er bijna bijna twee eeuwen van strijd tegen de Zulu’s en de Britten op hadden zitten. En vooral tijdens de laastste oorlog tegen de Britten (1899-1902) enorme verliezen hadden geleden.
Apartheid en de verkondiging ervan vanaf de kansel is niet goed te praten. Het is een hele zwarte bladzijde in de geschiedenis van de kerk. Maar inzicht in ontstaan ervan, levert op een bepaalde manier een vorm van begrip op die helpt om tot verzoening te komen.
Zie ook: http://www.nd.nl/Document.aspx?document=nd_artikel&id=101354
No comments:
Post a Comment